Opis książki

Książka odkrywa współczesnemu Czytelnikowi skazany dziś na zapomnienie udział Polaków w historii Rosji.  A to lechickie plemiona przecież utworzyły Moskwę czy Kijów, a Piastowie wiązali się węzłami ślubnymi z Rurykowiczami, pierwszą dynastią na Rusi – prawie 30-krotnie. Częściej, niż z jakąkolwiek inną dynastią w Europie. To Polacy wydrukowali w Krakowie pierwszą „rosyjską” książkę, to Polak Jan Fedorowicz stworzył pierwszą w państwie moskiewskim drukarnię, Polka Maryna Mniszech była pierwszą koronowaną carycą na Rusi. Polak z Warszawy Józef Kozłowski skomponował w 1791 roku  pierwszy w historii Rosji hymn państwowy – był nim polonez „Niech rozbrzmiewa grom zwycięstwa”. Polak książę Adam Czartoryski był pierwszym w historii ministrem spraw zagranicznych Rosji.  Polski szlachcic ze Smoleńszczyzny Michał Glinka herbu Trzaska skomponował „Pieśń patriotyczną”, która w latach 1990-2000 była oficjalnym hymnem Rosji. W Rosji sławnymi kompozytorami byli i inni Polacy: Igor Strawiński, Dymitr Szostakowicz, Rymski herbu Korsak (Rimskij-Korsakow), Sergiusz Słonimski….  W Rosji mieszkało i pracowało wielu polskich muzyków, np. Henryk Wieniawski, który przez 20 lat był „pierwszymi skrzypcami” rodziny carskiej… Maria Szymanowska – matka żony Adama Mickiewicza, Mścisław Rostropowicz, Mieczysław Wajnberg (autor muzyki do słynnego filmu „Lecą żurawie”). Bardzo znani są malarze: Wróbel, Orłowski, Kazimierz Malewicz… Bardzo znanym malarzem jest tam też Henryk Siemieradzki, urodzony w Rosji syn carskiego generała. Jego obrazy znajdują się zarówno w galeriach rosyjskich, jak i polskich.

Ale działało to też w drugą stronę: To Polacy stworzyli słowa i muzykę hymnu na cześć cara, który śpiewamy po dziś dzień z lekko zmienionym tekstem: „Boże coś Polskę…”

Polacy byli najlepszymi tancerzami w historii: Matylda Krzesińska, kochanka cara i żona jego brata – oraz Wacław Niżyński. Polacy byli największymi odkrywcami i badaczami Syberii i Dalekiego Wschodu – Czekanowski, Czerski, Dybowski, Przewalski, Leon Barszczewski czy choćby… Bronisław Piłsudski, rodzony brat Józefa!  Polacy byli wielkimi uczonymi – jak Konstanty Ciołkowski, Hieronim Stebnicki, Piotr Kapica.

Książka mówi także o tych „niedobrych” Polakach, którzy tworzyli od zera służby terroru bolszewickiego. Polscy szlachcice Feliks Dzierżyński, Wacław Wiaczesław Mężyński – czy szwagier Stalina Stanisław Redens, szef NKWD.  Polak Andrzej Wyszyński był przed wojną generalnym prokuratorem Związku Radzieckiego.

Za to Polak z Warszawy – marszałek Konstanty Rokossowski – był największym dowódcą II wojny światowej. Bronił Moskwy jesienią 1941, zwyciężył Niemców pod Stalingradem (to jemu feldmarszałek von Paulus złożył kapitulację, oddał symbolicznie pistolet, do którego dołożył… swoją limuzynę, z której Rokossowski korzystał do końca wojny!).   Rokossowski dowodził największą bitwą czołgową w dziejach świata: na Łuku Kurskim. Potem akcją „Bagration” wyzwolił Białoruś i szybko doszedł do Warszawy, którą chciał brać latem 1944 roku z marszu – ale Stalin mu nie pozwolił, zdjął ze stanowiska dowódcy najważniejszego I Frontu Białoruskiego – naznaczając w jego miejsce marszałka Żukowa….

O tym wszystkim i o tysiącach innych Polaków związanych z Rosją opowiada ta książka…

  • Autor: Mariusz Świder
  • Wydawnictwo Wektory
  • Oprawa: Miękka
  • Rok wydania: 2024
  • Ilość stron: 632
  • Stan: nowy, pełnowartościowy produkt
  • Możliwość zamówienia autografu lub dedykacji