Opis
Książka została napisana na kanwie poprzedniego wydania noszącego tytuł: Jak budowaliśmy Rosję. W obecnej, aktualnej odsłonie dodano Indeks nazwisk, wiele nowych zdjęć i wątków.
Z Rosjanami nie tylko braliśmy się za bary, toczyliśmy wojny jak równy z równym, a później nie tylko wzniecaliśmy przeciwko nim powstania. To z polskich drukarń pochodziło rosyjskie słowo drukowane przez ponad 120 lat. Polscy inżynierowie budowali mosty kolejowe i tworzyli rosyjską sieć dróg żelaznych. To z polskich fabryk pochodziło 90 proc. stalowych szyn układanych potem w dalekich stepach. Nasi przyrodnicy odkrywali Syberię dla światowej nauki. Byli to fachowcy, którzy wyrośli z polskiego pnia, a przyszło im budować obce mocarstwo.
Polakami byli wielcy rosyjscy kompozytorzy: Igor Strawiński, Dymitr Szostakowicz, Michał Glinka, Rymski herbu Korsak (Rimskij-Korsakow). To Polak Glinka jest autorem „Pieśni patriotycznej”, która była oficjalnym hymnem Rosji w latach 1990-2000. Pierwszy w historii hymn Rosji „Niech rozbrzmiewa grom zwycięstwa” skomponował Polak z Warszawy Józef Kozłowski. Najlepsi w historii tancerze byli Polakami: Wacław Niżyński i Matylda Krzesińska, kochanka cara, oficjalna żona jego brata. Polakami byli znani malarze (Kazimierz Malewicz… Wróbel, Orłowski…), pisarze, poeci (Marina Cwietajewa to krewna św. Urszuli Ledóchowskiej), aktorzy, piosenkarze. Polacy byli najwybitniejszymi odkrywcami i badaczami Syberii (Dybowski, Przewalski, Czekanowski i in.), wodzami – jak książę Grzegorz Potępski (znany w Rosji jako kniaź Grigorij Potiomkin). Polak z Warszawy, marszałek Konstanty Rokossowski, był najwybitniejszym dowódcą II wojny światowej: obronił Moskwę, zwyciężył pod Stalingradem (to jemu feldmarszałek Paulus oddał swój pistolet i limuzynę), zwyciężył na Łuku Kurskim, wyzwolił Białoruś. Polki były znanymi carycami: Maryna Mniszech, koronowana na Kremlu – i Marta Skowrońska (znana w Rosji jako caryca Katarzyna I), żona Piotra I Wielkiego, która po jego śmierci samowładnie rządziła Rosją. To ona utworzyła Rosyjską Akademię Nauk. Z naszego kraju wyemigrowali bracia Glińscy, a córka jednego z nich, Helena, urodziła chłopczyka, którego w dorosłym życiu nazywano: car Iwan Groźny. Jego ojcem był Iwan Surowy (Strogij), którego córka była ukochaną i jedyną przez całe życie żoną króla polskiego Aleksandra Jagiellończyka.
Żadne inne dynastie w Europie nie wiązały się małżeństwami tak często, jak pierwsze dynastie polskie i ruskie: Piastowie i Rurykowicze. Było 30 takich związków na przestrzeni kilkuset pierwszych lat istnienia obu naszych sąsiedzkich państw.
Książka jest przeglądem polsko-rosyjskich relacji aż po dzień współczesny. Nie omija też historii „złych” Polaków, którzy tworzyli bolszewizm, jakże bolesny zarówno dla Polaków, jak i Rosjan. Aparat bezpieczeństwa Rosji bolszewickiej (CzeKa przemianowane później w NKWD) został utworzony przez Polaków: Dzierżyński, Mężyński, Stachowski, Unszlicht (ten ostatni był rodzonym bratem słynnego bohaterskiego księdza katolickiego). Później NKWD było kierowane przez szwagra Stalina – Polaka, Stanisława Redensa. Głównym prokuratorem Związku Radzieckiego był wtedy Polak Andrzej Wyszyński, syn Januarego, lidera Polonii w Azerbejdżanie, gdzie z jego inicjatywy ze składek Polaków wybudowano „polski kościół”.
O tych oczywistych związkach – czasem negatywnych, czasem pozytywnych – pisze Mariusz Świder w swoich książkach…